دیابت(Diabetes)
دیابت نوعی بیماری مزمن است و زمانی رخ می‌دهد که پانکراس به مقدار کافی انسولین تولید نمی‌کند و یا بدن فرد نمی‌تواند به طور موثر از انسولین تولید شده استفاده کند.
انسولین هورمونی است که قند خون را تنظیم می‌کند. هایپرگلیسمی (افزایش قند خون) در دیابت کنترل نشده منجر به آسیب‌های جدی به سیستم‌های بدن از جمله سیستم عصبی و عروق خونی می‌شود.
در سال ۲۰۱۶ علت اصلی مرگ ۶/۱ میلیون نفر بر اثر دیابت گزارش شده است.
دیابت چند نوع دارد:
تیپ (۱) (وابسته به انسولین)
- در جوانان و کودکان رخ می‌دهد.
- در این تیپ نقص در تولید انسولین به علت تخریب سلول‌های پانکراس توسط سیستم ایمنی رخ می‌دهد که فرد مبتلا نیاز به انسولین پیدا می‌کند.
- علت ناشناخته است.
علائم شامل:
- تکرر ادرار
- کاهش وزن
- تغییر در دید افراد
- احساس خستگی
- احساس تشنگی
- احساس گرسنگی
این علائم ممکن است بصورت ناگهانی رخ دهد.
تیپ (۲) (دیابت غیروابسته به انسولین یا دیابت بزرگسالان)
- معمولا در بزرگسالان گزارش می شود اما اخیرا در کودکان نیز افزایش داشته است.
- در این تیپ مقاومت بدن به انسولین تولید شده توسط پانکراس دیده می شود.
- اکثریت افراد مبتلا به دیابت در دنیا در این تیپ قرار دارند.
- زمینه ژنتیکی، چاقی و اضافه وزن، عدم فعالیت بدنی، مصرف دخانیات و الکل از عوامل مسبب بیماری هستند.
علائم بیماری مشابه تیپ (۱) است اما ممکن است گاهی ناواضح باشند. بنابراین ممکن است سال ها بعد از وقوع بیماری و بعد از آسیب به بافت ها دیابت این افراد تشخیص داده شود.
دیابت بارداری
در زنان باردار مبتلا به دیابت بارداری یک افزایش قند (هایپرگلایسمی) دیده می‌شود که قند خون آن‌ها بالای رنج نرمال اما زیر رنج تشخیصی دیابت می‌باشد.
- در صورت کنترل نشدن دیابت بارداری مشکلاتی مادر و جنین را در طی این دوران تهدید می‌کند.
- زنان مبتلا به دیابت بارداری و فرزندان آن‌ها در آینده بیشتر در معرض ابتلا به دیابت نوع (۲) قرار می‌گیرند.
- دیابت بارداری بیشتر از طریق غربالگری بارداری تشخیص داده می‌شود.
آسیب‌های وارد شده به اندام‌های بدن به علت بیماری دیابت شامل:
- قلب و عروق خونی
- چشم
- کلیه
- سیستم عصبی
افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض:
- ۲ تا ۳ برابر بیشتر در معرض حمله قلبی و سکته قرار دارند.
- فشار خون پایین و آسیب به سیستم عصبی پاها منجر به ایجاد زخم، عفونت‌ها و در نهایت قطع عضو می‌شود.
- کوری به علت آسیب به مویرگ‌های شبکیه ممکن است رخ دهد.
- نارسایی کلیوی
پیشگیری
- کاهش وزن و رسیدن به وزن متعادل
- ۳۰ دقیقه ورزش یا فعالیت بدنی در روز توصیه می شود.
- تغذیه سالم و پرهیز از مصرف شکر و چربی ها
- عدم مصرف دخانیات
تشخیص
با انجام آزمایش خون ساده و بررسی قند خون صورت می گیرد. آزمایشات روتین جهت تشخیص قند خون شامل:
- FBS (قند ناشتا)
- HbA1C
- GTT (تست تحمل گلوکز)
درمان
بیماری دیابت درمان قطعی ندارد اما با رعایت مواردی می توان قند خون را کنترل کرد و از پیشرفت بیماری و آسیب به بافت ها تا حدودی جلوگیری کرد.
- کنترل قند خون در افراد مبتلا به تیپ (۱) دیابت فقط با تزریق انسولین امکان پذیر است.
- کنترل قند خون در افراد مبتلا به تیپ (۲) دیابت با مصرف خوراکی دارو و یا تزریق انسولین صورت می گیرد.
- تغذیه مناسب
- ورزش و فعالیت بدنی
- عدم مصرف دخانیات
- کنترل فشار خون
- مراقبت از پاها
- غربالگری و درمان مشکلات چشمی
- کنترل چربی خون
- آزمایش جهت درمان زودهنگام بیماری کلیوی ناشی از دیابت و درمان آن
تمامی موارد بالا جهت جلوگیری از پیشرفت بیماری دیابت و آسیب به بافت ها می باشد.
آزمایشگاه پاتوبیولوژی آرمین مفتخر است جهت انجام تست های پیشرفته خدمت رسان شما دوستان گرامی باشد.
